Dorpsbijeenkomst / toespraak

Voor iedereen die er afgelopen dinsdag 3 juni 2025 bij was: hartelijk dank! Voor degenen die er niet waren: het was een zeer geslaagde avond. Niet alleen heeft de gemeente toegezegd “schouder aan schouder” met ons te zullen strijden tegen de plannen van de provincie, maar dat zelfs de plannen van de gemeente voor 1 tot 2 turbines opnieuw geëvalueerd kunnen worden. De Werkgroep Bedreigd Open Landschap en de Actiegroep HierGeenWindturbines zullen de gemeente aan die toezeggingen houden.

Lees verder om de volledige tekst van de toespraak die mede namens onze actiegroep is gehouden terug te lezen.

Hallo, ik will graag iets zeggen.

• Mijn naam is Marjolein en ik ben bewoner van Rijnsaterwoude.
• Ik sta hier met de steun van Werkgroep Bedreigd Open Landschap en de Actiegroep Hier Geen Windturbines.

Wat fijn dat de gemeente eindelijk mensen heeft gestuurd die willen luisteren naar wat wij belangrijk vinden als bewoners van Rijnsaterwoude. Zo kan de gemeente haar plannen voor de toekomst beter afstemmen op wat er hier leeft.
Dan worden we niet zomaar overvallen door besluiten waar we het helemaal niet mee eens zijn, toch?
Want het heeft weinig zin om plannen te maken waar niemand achter staat. Dat werkt voor jullie ook niet.

Overigens als ik “jullie” zeg, dan bedoel ik natuurlijk niet jullie persoonlijk, maar jullie in de rol waarin je hier vanavond bent. Ambtenaar, wethouder, professional.

Dan zal ik ook maar terzake komen want velen van ons zijn hier vanavond voornamelijk omdat we tegen het plaatsen van windturbines zijn. Klopt dat? [de overweldigende meerderheid van de zaal geeft aan voor dit onderwerp te zijn gekomen]

 Want wat is hier in Rijnsaterwoude aan de hand?

Voor diegenen voor wie het nieuw is:

Recent zijn er plannen uitgelekt van de Provincie Zuid-Holland. De plannen gaan over vijftien windturbines van 245 meter hoog. Twee en een half voetbalvelden hoog. Dubbel zo hoog als de telecom-toren in Alphen aan den Rijn. Direct naast de N207 (de Wassenaarsche Polder en de Vierambachtspolder).

Dan denk je misschien: “Ach een paar windturbines…”, maar het zou een industriepark worden! En het wordt een hel als dat doorgaat.

We zijn niet tegen windmolens maar wel hier, omdat het veel te dicht boven en bij de huizen en bij ons, bij onze lichamen zou komen. Alle onderzoeken wijzen uit dat dit veel en veel te dicht op de bebouwing is. De overlast in geluid en gezondheid leidt tot een HEL voor ons.

Wat betekent het concreet voor ons?

• Constante slagschaduwen van de 45 rotorbladen en 1 rotorblad is circa 100 meter lang. Als die rotorbladen gaan draaien wordt er enorm veel lucht verplaatst. Dat geeft druk op het lichaam. Plus dus heel veel geluidsoverlast. Het is als een constante storm van windkracht 8.
• Trillingen. Als de rotorbladen van 100 m lengte gaan draaien, genereert dat trillingen. Die worden via de paal overgebracht naar de grond. En mensen die al windturbines hebben, vertellen dat die trillingen dus kilometers verder te voelen zijn. In je huis, in je lichaam.
• Geluid. In Nederland is een wettelijk maximum geluidsnorm vastgesteld. Elk bedrijf in Nederland moet zich daaraan houden. Maar voor windmolens is dat anders: die mogen veel en veel meer herrie produceren. Die komen onder de norm door te zeggen: als het jaargemiddelde van het geluid maar 50dB is. En door de winstille dagen eraf te trekken, komen ze ermee weg. Maar dat neemt niet weg dat een groot deel van het jaar wij dus in een enorme herrie zouden zitten. Vanaf 35dB komen mensen in opstand omdat het niet meer te harden is. Zoals mensen die al naast zo’n windturbine wonen zeggen: het is als een constante storm van 8 beaufort. Constant.
• Waardedaling van uw woning, beste dorpsgenoten! Uw huis wordt direct 10% minder waard. Niemand wil onder zo’n ding wonen.
• Uw zonnepanelen? Grote kans dat u straks niet alles meer mag terug leveren omdat de windturbines voorrang krijgen op het stroomnet. Die zullen nóg minder op gaan brengen omdat die grote windturbines natuurlijk toch voorrang krijgen met hún teruglevering. Dat zou niet mogen, maar in de praktijk gebeurt dat natuurlijk wel.
• Gebied Nieuwkoopse Plassen is een Natura 2000 gebied. Dat is een beschermde natuurgebied. Net als het zuidelijke deel van de Braassem en de Geerpolderplas in Langeraar. En dan hebben we nog de Heilige-Geestpolder en Vierambachtspolder, die zijn aangewezen als belangrijke weidevogel gebieden. Die vogels die vliegen iedere dag op en neer tussen de verschillende gebieden. En jullie willen daar een complete batterij mixers tussen zetten?! Al die vogels doorhakken?
• Dan het (cultuurhistorisch) open landschap wat aangetast wordt. Het Groene Hart moet groen blijven! Wij houden van het kleine beetje uitzicht dat we nog hebben in het Groene Hart, de paar weilanden die er nog zijn.
  En ik hoef jullie niet te vertellen dat Het Groene Hart bedoeld is als een groene buffer en rustgebied, en windturbines en zelfs windmolens zijn in strijd met de afgesproken beleidskaders.
• En afgelopen week heeft de Gemeente Kaag & Braassem een vergunning geweigerd aan een exploitant die zonnepanelen wilde plaatsen op het weiland rond voormalig restaurant de Dyck. En dat heeft de gemeente, grappig genoeg, geweigerd met de motivatie dat het een inbreuk op het landschap zou zijn. Wat ook zo is natuurlijk. Maar waarom is er géén gehoor gegeven aan de bezwaarmakers tegen de LES (Lokale Energie Strategie), die datzelfde argument hebben aangevoerd tegen windturbines? Dat is meten met twee maten en dat laten wij niet lopen.
• En dan: mogelijk hoogspanningsmasten in het landschap. Want al die stroom van de windturbines moet afgevoerd worden naar het stroomnet. En we weten allemaal dat wonen ónder of in de buurt van hoogspanningsmasten ook een gezondheidsdingetje is. Ja dit is een cynisch grapje.

Omdat dit tot nu toe misschien allemaal droge theorie is, gaan we nu een filmpje kijken.

Dat filmpje gaat over (slechts…) vijf windturbines die in 2019 geplaatst zijn in de Hoekse Waard (onder Rotterdam) en dat is niet zo goed afgelopen… En grappig genoeg (nee, helemaal niet grappig) is de situatie daar zeer vergelijkbaar is met die van ons (qua afstand van windturbine tot bebouwing en tot woonkern). Dus laten we eens kijken wat zij hierover zeggen.

Dat is schrikken hè? Maar wij zeggen: dit gaat bij ons niet gebeuren.

Ik kom tot afronding en wend me nog even tot de aanwezigen van de gemeente:
Jullie krijgen spijt. Jongens, dit moet je echt niet doen, geloof me, je krijgt er spijt van. Je krijgt méér weerstand dan je ooit had kunnen denken. We zijn ons aan het organiseren.

Denk niet: “ach, dat kleine dorpje, dat waait wel over.”
Wij hebben al eerder laten zien dat we niet zomaar over ons heen laten lopen.

Neem de Scheve Huisjes: dat besluit werd gewoon genomen zonder enige vorm van burgerparticipatie. Geen overleg, geen inspraak.
Of die rij prachtige oude bomen net over de brug. De Gemeente wilde ze omkappen en zei dat ze ziek waren. Dat bleek niet waar. Dankzij een handjevol alerte dorpsbewoners staan ze er nog steeds.

We zijn dus geen dorp dat stilzit. We zijn een dorp met pit.

Er zijn ook dertien zienswijzen (voor de leken: dat zijn formele bezwaren) ingediend tegen het LES – de Lokale EnergieStrategie van de Gemeente Kaag & Braassem. Die bezwaren zijn weliswaar aangehoord, maar er is nauwelijks iets mee gedaan.
Er zou een participatietraject volgen over de afstand tussen windmolens en huizen. Dat is simpelweg on hold gezet.

Kortom: de gemeente heeft inmiddels een patroon van gebrekkige communicatie en niet nagekomen participatie opgebouwd. En daarmee worden onze burgerrechten geschonden.

Dus onderschat ons niet.

Er wonen hier juristen,  projectmanagers, wetenschappers, milieuadviseurs, overheidsambtenaren, communicatieadviseurs en heel veel actiebereidheid. Mensen met bestuurlijke ervaring. We hebben alle kennis en alle handen in huis.
En wij werken samen. En we sluiten aan bij andere actiegroepen in het land. We involveren journalisten.

En we gaan door tot en met de Raad van State. En wij gaan winnen.
Wij gaan elke zienswijze waar niets mee gedaan wordt aanvechten.
Elke procedure die onnodig on hold gezet wordt.
We gaan elke mogelijkheid tot bezwaar benutten. Plus Elk bezwaar op elk onderdeel.
We zullen gaan tot de laatste komma.

En het wordt duur:

• We zullen allemaal planschade claimen.
  Als het nodig is, zullen we schade claimen bij zowel de gemeente als de initiatiefnemers.
• We gaan WOO-verzoeken doen (dat heette vroeger: WOB-verzoeken).
  We willen helder krijgen hoe bijvoorbeeld het rapport van Arcadis tot stand is gekomen. Waarom bevat dat rapport zulke opvallende onzorgvuldigheden? Waarom zijn d egezondheidaspecten niet goed onderzocht? En in hoeverre heeft de gemeente invloed op het eindrapport gehad? Hoe is Arcadis gebriefd? Dit zijn vragen die we als betrokken inwoners beantwoord willen zien.
• We starten procedures.
• We gaan alles boven tafel krijgen: Wie beslist wat, en waarom?
• We werken samen met andere dorpen: Langeraar, Woubrugge, Ter Aar, Alphen, Leimuiden.
• We zetten lokale actiegroepen op. En die actiegroepen zijn bovenaan ook weer verbonden zodat we daar de krachten kunnen bundelen en niet tegen elkaar uitgespeeld kunnen worden.
• We delen kennis. We gaan door. Jarenlang, als het moet.

We zijn niet tegen windmolens. We zijn tegen windmolens op deze plek.

Want het is onverantwoord om ze zó dicht bij ons te willen zetten. Super ongezond. Dodelijk voor dieren. Contrair aan bestaand beleid. Onveilig. Ongewenst.

Dus beste ambtenaren, ga terug naar het stadhuis en zeg daar eerlijk: “In Rijnsaterwoude en omgeving is nul draagvlak. De weerstand is georganiseerd, juridisch onderlegd, en vastberaden.
Hier doorgaan betekent jarenlange procedures, reputatieschade en verloren tijd. Hier moeten we niet verder gaan.”

En tot de hier aanwezige bewoners zeg ik:

Wacht niet af.

Dit is het moment.

Sluit je aan. Laat je horen. Doe mee. Want dit gaat ons allemaal aan.

Dank u wel.